امروزه انرژی برق بهعنوان یکی از نیازهای حیاتی و اساسی هر جامعهای محسوب میشود و تداوم آن دارای اهمیت بسیار زیادی است بهطوریکه در صورت قطع آن علاوه بر اینکه خسارتهایی به بخشهای خانگی، صنعتی و کشاورزی وارد میکند، میتواند بهعنوان یک تهدید جدی فراروی امنیت ملی بهحساب آید. از سوی دیگر انرژی برق بهعنوان در دسترس ترین و آسانترین انرژی به شمار میرود و قطع آن میتواند بهعنوان اقدام و هدفی بااهمیت از سوی گروههای تروریستی و دولتهای متخاصم برای ضربه زدن و فلج کردن جوامع مورداستفاده قرار گیرد؛ بنابراین تحلیل و شناسایی نقاط ضعف سیستم در هریک از بخشهای تولید، انتقال و توزیع و اقدامات مؤثر در جهت حل عیوب شبکه و اتخاذ راهکارهای مناسب در برخورد با تهدیدات دشمن امری مهم و ضروری است. با توجه به اهداف و مطالب بیانشده، اهمیت شبکه انرژی برق از نگاه پدافند غیرعامل بهمنظور حفظ، تداوم و تأمین این انرژی مهم در مواقع بحران و موردتوجه بودن این شبکههای زیرساختی برای کشور متخاصم و گروههای تروریستی انکارناپذیر است لذا هدف از نوشتن این مقاله تحلیل و بررسی ۳۰ خاموشی سراسری جهان و ایران و بیان علل ایجاد آن و ارائه راهکارهای پدافند غیرعامل جهت جلوگیری از ایجاد خاموشی سراسری و برخورد سریع و مناسب جهت مقابله با اقدامات تروریستی و بالا بردن سطح قابلیت اطمینان شبکه سراسری برق ایران است.
صدرالساداتزاده، محمد، متین، تقی، بررسی حادثه مورخ 7/5/1369 شبکه سراسری و نتایج تجربی حاصله از آن، شرکت توانیر.
قاشفیعی، محمد، آذری جهرمی، محمدجواد، بررسی نقش رژیم گذرا در انهدام کلید قدرت پست انجیرک، دانشکده مهندسی برق، دانشگاه صنعت آب و برق، بیستویکمین اجلاس بینالمللی برق، 2006.
پرنیان، فرزین، تحلیل فروپاشی شبکه سراسری ایران در تاریخ 30/2/1380، گروه بهرهبرداری شبکه، پژوهشکده برق، پژوهشگاه نیرو، تهران، ایران.
سایت جهانی تولیدات و مصارف انرژی www.eia.gov
Z. Bo, O. Shaojie, Z. Jianhua, S. Hui, W. Geng, and Z. Ming, “An analysis of previous Blackouts in the World,” lessons for china’s power industry, Renewable and Sustaiable Energy Reviews, 2015.
R. G Farmer and E. H. Allen, “Power System Dynamic Performance Advancement from History of North American Blockouts,” Power Systems conference and Exposition, 2006.
T. Ohno and S.Imai, “The 1987 Tokyo Blackouts,” Power Systems Conference and Exposition, 2006.
M. Sforna and M. Delfanti, “Overview of the Events and Causes of the 2003 Italian Blackouts,” Power Systems Conference and Exposition, 2006.
O. P. Veloza and R. H. Cespedes, “Vulnerability of the Colombian Electric System to Blockouts and Possible Remedical Actions,” IEEE Power Engineering Society General Meeting, 2006.
A. Berizzi, “The Italian 2003 Blackouts,” IEEE Power Engineering Society General Meeting, 2004.
S. Corsi and C. Sabelli, “General Blackout in Italy Sunday September 28, 2003, h.03:28:00,” IEEE Power Engineering Society General Meeting, 2004.
M. El-werfelli, R. Dunn, M. Redfern, and J. Brooks, “Analysis of the national 8th November 2003 Libyan Blockout,” Univercities Power Engineering Conference, 2008.
V. Thanh Dineh and H. Huu Le, “Vietnamese 500Kv Power System and Recent Blockout,” Power and Energy Society General Meeting – Conversion and Delivery of Electrical Energy in the 21st Century, IEEE, 2008.
M. W. Younas and S. A. Qureshi, “Analysis of Blockout of National Grid System of Pakistan in 2006 and the Application of PSS and FACTS Controllers as Remedial Measures,” Internathional Conference on Electrical Engineering, 2007.
C. Li, Y. Sun, and V. Lagendijk, “Transnatinal infrastructure vulnerability: The historical shaping of the 2006 European Blackout,” Energy Policy, 2015.
M. Sanaye-pasand, “Scrutiny of the Iranian national grid, IEEE Power and Energy Magazine,” 2007.
Y. Hain and I. Schweitzer, “Analysis of the Power Blackout of june 8, 1995 in the Israel Electric Corportion, IEEE Trans,” On Power Systems, 1997.
L. L. Lai, H. T. Zhang, C. S. Lai, F. Y. Xu, and S. Mishra, “Investigation on july 2012 Indian Blackout,” 2013 International Conference on Machine Learning and Cyebernetics, 2013.
E. V. Vleuten and V. Lagendik, “Transnational Infrastructure Vulnerability: The Hhistorical shaping of the 2006 European Blackout,” Energy Policy, 2015.
P. J. Maliszewski and C. Perrings, “Factors in the Resilience of Electrical Power Distribution Infrastructures,” Applied Geography, vol. 32, pp. 668-679, 2012.