تقلیل آسیب پذیری و کاهش خسارات و صدمات تأسیسات، تجهیزات و نیروی انسانی مراکز حیاتی، حساس و مهم نظامی و غیرنظامی کشور در برابر تهدیدات و عملیات دشمن، یکی از مهم‌ترین اهداف پدافند غیرعامل می‌باشد. طراحی راهکارهای پدافند غیرعامل در صنعت، نیازمند همکاری کارشناسان و مدیران صنایع با متخصصین پدافند غیرعامل است. صنعت حمل‌و نقل هوایی نیز از این امر مستثنی نیست. در مواقع بحران، به‌خصوص جنگ، فرودگاهها اهداف کمکرسانی و جنگی مورد استفاده قرار می‌گیرند. لذا اخلال در روند خدماترسانی آن‌ها به‌منزله تأثیر منفی در روند اقدامات دفاعی کشور در برابر تهاجم دشمن است. هرچقدر بتوان در راستای ایمن‌سازی باندهای پروازی قدم برداشت، فرودگاهها نقش شایانی در راستای کاهش بحران خواهند داشت. تحقیق پیشِرو بر آن است تا با تمرکز بر بخشی از سوانح هوایی، راهکارهای مناسبی در جهت پیشگیری و کاهش این رخدادها و به‌تبع آن استمرار خدماترسانی فرودگاهها در مواقع بحرانی مانند جنگ، ارائه دهد. دراین‌راستا، این پژوهش به بررسی ماهیت سوانح باندهای پروازی می‌پردازد. این قبیل سوانح به دو دسته تعرض به باند پرواز و تعدی از باند پرواز، تقسیم می‌شوند. در سوانح ناشی از تعرض به باندهای پروازی، هواپیما دچار برخورد با هواپیمایی دیگر، وسایل نقلیه عبوری از سطح باند و یا انسان می‌شود. منظور از تعدی از باند پرواز، خروج هواپیما از انتها یا کناره‌های باندهای پروازی هنگام نشست یا برخاست است. مدل‌سازی سوانح ناشی از تعدی از باندهای پروازی و بررسی کاربردی مدل‌های ارائه شده، بخش مهمی از این تحقیق را دربرمی‌گیرد. مهم‌ترین نتیجه حاصل از این پژوهش، محاسبه ریسک خطر موانع موجود در فرودگاه‌های کشور می‌باشد.
اسماعیلیان، مهدی، ربیعی، محمدرضا، راهنمای جامع SPSS، مؤسسه فرهنگی هنری دیباگران تهران، 1394.
Federal Aviation Administration, “Runway Incursion Avoidance,” FAA, 2012.
International Civil Aviation Organization, “Document 9859 (Manual on the Prevention of Runway Incursion,” ICAO, 2007.
Flight Safety Foundation, “Reducing the Risk of Runway Excursion,” Runway Safety Initiative, 2009.
Airport Cooperative Research Program, “ACRP Report 003 (Analysis of Aircraft Overruns and Undershoots for Runway Safety Areas),” FAA, 2008.
Airport Cooperative Research Program, “ACRP Report 050 (Improved Models for Risk Assessment of Runway Safety Areas),” FAA, 2011.
M. Ayres Jr, H. Shirazi, R. Carvalho, J. Hall, R. Speir, E. Arambula, R. David, J. Gadzinski, R. Caves, D. Wong, and D. Pitfield, “Modelling the Location and Consequences of Aircraft Accidents,” Safety Science, no. 51, pp. 178-186, 2013.
International Air Transport Association, “Safety Report 2014,” IATA, 2015.
International Civil Aviation Organization, “Aeronautical Information Publication,” ICAO, 2014.
)
