امروزه در اقتصاد جهانی، رقابت شدید سازمانها منجر به شکلگیری شرایط عدم اطمینان و ریسکهای متعدد ناشی از آن شده است. مهمترین این ریسکها، حوادث طبیعی و غیرطبیعی و پیامدهای ناشی از آن است. هدف زنجیره تأمین تابآور، بازیابی وضعیت عادی سازمان در حداقل زمان ممکن و کاهش آثار زیانبار حوادث، در صورت وقوع میباشد. با این هدف، پژوهش حاضر، با یک رویکرد نوآورانه به عوامل پدافند غیرعامل در کنار عوامل تابآوری سازمان، به شناسایی و رتبهبندی عوامل تابآوری زنجیره تأمین در برابر بلایا و حوادث طبیعی و غیرطبیعی پرداخته است. در این راستا با بررسی عمیق ادبیات موضوع و مطالعه موردی شرکت ایران خودرو و با استفاده از اصول پدافند غیرعامل، عوامل تابآوری این زنجیره، شناسایی و مبتنی بر فرآیند تحلیل شبکهای (ANP) به بررسی روابط علی پرداختهشده و در نهایت رتبهبندی نهایی عوامل موثر براساس مدلی شبکهای شامل 3 هدف فرعی در 5 بعد زنجیره تأمین یعنی طراحی، خرید، تولید، حمل و نقل، انبارداری و فروش و 6 گزینه راهبردی حاصل شده است. براساس یافتههای تحقیق، اهداف یک زنجیره تامین تابآور به ترتیب عبارتند از: کاهش احتمال توقف تولید، افزایش مدت زمان تحمل اختلال و افزایش سرعت بازگشت به سطح تولید قابل قبول. همچنین، اهم گزینههای راهبردی برپایه اصول پدافند غیرعامل به ترتیب شامل: چابکسازی، اشتراکگذاری ریسک، واکنش سریع، همکاری و برونسپاری، اشتراکگذاری اطلاعات، استفاده از ظرفیتهای IT و نهایتاَ ذخیره استراتژیک میباشند. بنابراین، پدافند غیرعامل میتواند روشی موثر و صلحآمیز برای حفاظت از زنجیره تامین در برابر انواع تهدیدها باشد.
J. Mills, S. Johannes, and F. Gerry, “A strategic review of supply networks,” International Journal of Operations & Production Management, pp. 1012-1036, 2004.
H. Eskandari, M. Borji, H. Khosravi, and T. Mesbahzadeh, “Desertification of forest, range and desert in Tehran province, affected by climate change Solid Earth,” pp. 905–915, 2016
M. Christopher and P. Helen, “Building the resilient supply chain,” The international journal of logistics management, vol. 15, no. 2, pp.1 -14, 2004.
H. Zegordi and H. Davarzani, “Developing a supply chain disruption analysis model, Application of colored Petri-nets,” Direct Expert Systems with Applications, pp. 2102–2111, 2012.
S. Chopra and P. Meindel, “Supply Chain Management-Strategy,” Planning & Operation, Pearson Prentice Hall, pp. 1320-1332, 2007.
A. M. Knemeyer et al., “Proactive planning for catastrophic events in supply chains,” Journal of Operations Management, vol. 27, no. 2, pp. 141–153, 2009.
U. Soni, J. Vipul, and K. Sameer, “Measuring supply chain resilience using a deterministic modeling approach,” Computers & Industrial Engineering, pp. 11 -25, 2014.
حرانی، محمدکاظم، غفوری، سیدمحمدمهدی، مقایسه مبحث پدافند غیر عامل در حوادث طبیعی و غیر طبیعی، سومین کنفرانس بین المللی مدیریت جامع بحران در حوادث غیرمترقبه، تهران، ۱۳۸۶.
J. Fortes, “Green Supply Chain Management, A Literature Review,” Otago Management Graduate Review, vol. 7, 2007.
D. Blanchard, “Supply Chain Management - Best Practices (Second Edition ed.),” New Jersey, John Wiley & Sons, pp. 13-17, 2010.
L. Simchi, D. Kaminsky, and P. Kaminsky, “Designing and Managing the Supply Chain: Concepts Strategies and Case Studies,” 3rd Edition, 2008.
P. Mensah and Y. Merkuryev, “Developing a Resilient Supply Chain”, Procedia - Social and Behavioral Sciences, pp. 309 -319, 2014.
S. Chopra and M. S. Sodhi, “Managing risk to avoid supply chain breakdown,” MIT Sloan Management Review, vol. 46, no. 1, pp. 53–61, 2004.
A. M. Knemeyer et al., “Proactive planning for catastrophic events in supply chains,” Journal of Operations Management, vol. 27, no. 2, pp. 141–153, 2009.
A. Norrman and U. Jansson, “Ericsson’s proactive supply chain risk management approach after a serious sub-supplier accident,” International Journal of Physical Distribution & Logistics Management, vol. 5, no. 34, pp. 434–456, 2004.
D. Waters, “Supply chain risk management: vulnerability and resilience in logistics,” Kogan Page Publishers, 2011.
J. R. Labadie, “Auditing of post disaster recovery and reconstruction activities,” Disaster Prevention and Management, An International Journal, vol. 17, no. 5, pp. 575 – 586, 2008.
M. Christopher and M. Peck, “Building the Resilient Supply Chain,” International Journal of Logistics Management, vol. 15, pp. 1-14, 2004.
H. Davarzan and H. Zegordi, “Disruption analysis and supply chain reconfiguration to decrease disruption effects,” Industrial Engineering Sciatica Iranica Sharif University of Technology, vol. 18, no. 6, pp. 125-137, 2011.
A. M. Knemeyer, W. Zinn, and C. Eroglu, “Proactive planning for catastrophic events in supply chains,” Journal of Operations Management, pp. 141-153, 2009.
N. Altay and W.G. Green, “Research in disaster operations management,” European Journal of Operational Research, vol. 175, no. 1, pp. 475–493, 2006.
D. E. Snediker, A. T. Murray, and T. C. Matisziw, “Decision support for network disruption mitigation,” Decision Support Systems, pp. 954–969, 2008.
R. T. Denis, P. Childerhouse, and S. M. Disney, “Speeding up the progress curve towards effective supply chain management,” Supply Chain Management,” An International Journal, vol. 5, no. 3, pp. 122 -130, 2000.
وقاری، مژگان، حسینی امینی، حسن، حمزه نیستانی، مریم، ارزیابی میزان آسیب پذیری معابر شهری و شبکه های ارتباطی منطقه ده شهرداری تهران بر اساس اصول پدافند غیر عامل، فصلنامه پدافند غیرعامل، سال 5، شماره 3، 1393.
Y. Haimes, “On the Definition of Vulnerabilities in Measuring Risks to Infrastructures,” Risk Analysis, vol. 26, no. 2, pp. 293 -296, 2006.
H. Carvalho and V. Cruz-Machado, “Integrating Lean, Agile, Resilience and Green Paradigms in Supply Chain Management (LARG_SCM),” Supply Chain Management, 2011.
F. Ameri and D. Deba, “Product lifecycle management: closing the knowledge loops,” Computer-Aided Design and Applications, vol. 2, no. 5, pp. 577-590, 2005.
E. Iakovou, D. Vlachos, and A. Xanthopoulos, “An analytical methodological framework for the optimal design of resilient supply chains,” International Journal of Logistics Economics and Globalisation, pp. 1-20, 2007.
C. S. Tang, “Robust strategies for mitigating supply chain disruptions,” International Journal of Logistics Research and Applications: A Leading Journal of Supply Chain Management, pp. 1- 33, 2006.
S. Y. Ponomarov and M. C. Holcomb, “Understanding the concept of supply chain resilience,” The International Journal of Logistics Management, vol. 20, no. 1, pp. 124 -143, 2009.
F. Nishat, “Sustainable supply chains: a study of interaction among the enablers,” Business Process Management Journal, vol. 16, no. 3, pp. 508-529, 2010.
J. R. Labadie, “Auditing of post disaster recovery and reconstruction activities,” Disaster Prevention and Management: An International Journal, vol. 17, no. 5, pp. 575– 586, 2008.
H. Sharifi and Zhang, “Agile manufacturing : a management and operational framework,” Journal of Engineering Manufacture, Proceedings of the Institution of Mechanical Engineers, vol. 215, no. 6, pp. 857-869, 2001.
A. Mashayekhi, A. Rajabzadeh, and A. Razavi, “Applying path analysis method in defining effective factors inorganisation agility,” International Journal of Production Research, pp. 1–22, 2009.
H. Carvalho, Susana, Garrido, Azevedo, and Virgilio, “Agile and resilient approaches to supply chain management: influence on performance and competitiveness,” Logistics research, pp. 49-62, 2012.
B. J. Gibson, J. T. Mentzer, and R. L. Cook, “Supply Chain Management: the pursuit of a consensus definition,” Journal of Business Logistics, vol. 26, no. 2, pp. 17–26, 2005.
L. Krajewski, C. Jerry, and T. Ling-Lang, “Responding to schedule changes in build to-order supply chains,” Journal of Operations Management, vol. 23, no. 5, pp. 452-469, 2005.
U. Jüttner, C. Martin, and B. Susan, “Demand chain management-integrating marketing and supply chain management,” Industrial marketing management, vol. 36, no. 3, pp. 377-392, 2007.
سید علی پور، سید خلیل، کامیابی، سعید، ارزیابی ایمنی فضای شهری با تأکید بر شاخصهای پدافند غیرعامل با استفاده از روشAHP و TOPSIS- مطالعه موردی : شهر سمنان، فصلنامه پدافند غیرعامل، سال7، شماره 1، صص72-59، 1395.
اسکندری، حمید، آشنایی با مقدمات پدافند غیرعامل، تهران، نشر بوستان حمید، 1390.
خدابخش, محسن, دهقان نیری, محمود, & امامیان, سید امیر حسین. (1396). شناسایی و رتبه بندی عوامل تابآوری زنجیره تأمین در شرایط بحرانی با رویکرد پدافند غیر عامل. پدافند غیرعامل, 9(1), 25-36.
MLA
محسن خدابخش; محمود دهقان نیری; سید امیر حسین امامیان. "شناسایی و رتبه بندی عوامل تابآوری زنجیره تأمین در شرایط بحرانی با رویکرد پدافند غیر عامل", پدافند غیرعامل, 9, 1, 1396, 25-36.
HARVARD
خدابخش, محسن, دهقان نیری, محمود, امامیان, سید امیر حسین. (1396). 'شناسایی و رتبه بندی عوامل تابآوری زنجیره تأمین در شرایط بحرانی با رویکرد پدافند غیر عامل', پدافند غیرعامل, 9(1), pp. 25-36.
VANCOUVER
خدابخش, محسن, دهقان نیری, محمود, امامیان, سید امیر حسین. شناسایی و رتبه بندی عوامل تابآوری زنجیره تأمین در شرایط بحرانی با رویکرد پدافند غیر عامل. پدافند غیرعامل, 1396; 9(1): 25-36.