بهینه‌سازی محل استقرار ایستگاه‌های تامین آب شرب با رویکرد پدافند غیرعامل (مطالعه موردی: شهر بیرجند)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه بیرجند

2 دانشیار گروه علوم و مهندسی آب دانشگاه بیرجند

چکیده

پس از بروز بلایا و حوادث غیرمترقبه، یکی از مهم‌ترین مسائلی که در زمینه حفظ سلامت عمومی مورد توجه قرار می‌گیرد، تأمین آب آشامیدنی سالم است. بنابراین، قبل از وقوع بحران باید تمهیداتی جهت تأمین آب شرب اضطراری در موقع بحران اندیشیده شود. شهر بیرجند دومین شهر در ایران است که از لوله­کشی آب شهری برخوردار گردیده است. به­علت موقعیت سیاسی و استراتژیک شهر بیرجند، با توجه به فاصله بسیار کم این شهر و مرز با کشور افغانستان و نیز واقع­شدن به­عنوان مرکز استان که در آن نهادها و مراکز مهم درجه دو کشوری استقرار دارند، هر دو نوع تهاجم زمینی و هوایی محتمل است. در این تحقیق پارامترهای موثر بر بهینه­سازی محل استقرار ایستگاه­های تأمین آب در شرایط اضطراری و بحران شناسایی و مورد مقایسه و ارزیابی قرار گرفت که عبارتند از: چاه­های آب شرب، ایستگاه­های پمپاژ آب، خطوط گسل واقع در محدوده شهری، خطوط ارتباطی اصلی، مشترکین خاص و کاربری اراضی. جهت تعیین وزن و ضریب موثر در روابط نهایی با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) مقایسه دوبه­دو بین پارامترها صورت گرفته تا وزن هرکدام در تابع هدف تعیین گردید. سپس با ضرایب به­دست­آمده از AHP، با روی­هم­ اندازی لایه­ها و اعمال فرمول جمع­بندی لایه­ها براساس وزن هر معیار در محیط نرم­افزار GIS محدوده بهینه تعیین شد. در انتها برای بهبود نقاط ناسازگار حاصل از GIS با اتخاذ تدابیر مدیریتی، نقاطی در نزدیکی این نقاط و با درنظرگرفتن نوع کاربری اراضی انتخاب گردید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Optimization of the Location of Drinking Water Supply Stations with Passive Defense Approach (A Case Study: Birjand City)

چکیده [English]

After disasters and unexpected incidents, one of the most important issues in the field of public health concern is maintaining the provision of safe drinking water. So before occurring the crisis, measures should be taken to provide emergency drinking water for the crisis. Birjand is the second city in Iran to have the urban water plumbing . Due to political and strategic position of the city of Birjand, and the proximity to the border of Afghanistan, as well as being the capital of the province in where the second-level institutions and centers of the country are located, both the air and ground attacks  are possible. In this study, the effective parameters to optimize the location of water supply stations in emergency and crisis are identified and compared and evaluated. The optimization parameters include: drinking water wells, water pumping stations, fault lines in the metropolitan area, the main communication lines, special subscribers and land use. To determine the weight and effective coefficient in the final relations,using Analytical Hierarchy Process (AHP) pairwise comparison between the parameters is made in order to finally determine the weight of each function. Then with a layer of intelligence and the coefficients obtained from the AHP, by overlaying layers and applying layer summation formula based on the weight of each criterion in GIS software, the  optimized range was calculated. Finally, to improve the inconsistent areas resulting from GIS with management measures, areas near these locations were selected by considering the type of land use.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Drinking Water Supply Station
  • Emergency
  • Optimization
  • Hierarchical Analysis
  1.  

    1. M. Niknamami and N. Hafezi, “Locating landfill site in Golpayegan using GIS system,” Journal of Applied Geology, 2008, no. 66, pp. 1-57, 1389. ) in persian (##
    2. .R. Ghalambor Dezfuli and A. Ghahghaee, “Using GIS Environment Raster Functions in Coordinated Urban Design (Case Study of the Development Plan of the Central Campus of Tehran University),” Urban Identity Journal, Year 4, no. 6, 2010. ) in persian (##
    3. A. Pourahmad Partners, “Using Fuzzy Algorithms and GIS to Locate Urban Equipment (Case Study: Babolsar Rubbish Landfill),” Thesis III, no. 42, pp. 31-42, 2007.) in persian (##
    4. A. Karami Partners, “Locating the areas susceptible to residential development using GIS and Analytical Hierarchy Process (Case study: Babolroud Basin, Mazandaran),” Remote Sensing Journal, GIS, Natural Resources Science, vol. 3, no. 2, 1391. ) in persian (##
    5. N. Bay and S. M. Hajimirrahimi, “Landslide hazard zonation using AHP method,” Geomechanical conference, 2008.) in persian (##
    6. S. Manesh Beiranand, “Locating Crisis Management Support Basis Based on Inappropriate Defense Principles (Case Study: Tabriz Metropolis),” Quarterly Journal of Nonprofit Defense Promotion, seventh year, no. 2, pp. 83-79, summer of 1395. ) in Persian(##
    7. M. BahramPour and M. R. Bemanian, “Explaining the layout of the crisis management bases by using a GIS case study in Tehran city,” District 3, GIS, no. 1, 1391. ) in persian (##
    8. R. Karimzadeh and Gh. H. Bagheri “Preparedness of passive defense in urban water facilities in response to water demand in critical earthquake conditions (Tehran case study),” Third National Conference on Water and Wastewater (with the Approach for Consumption Pattern Improvement), Tehran, 2009.) in persian(##

    9. E. Kavoosi and M. Motamedi, “Locating the bases of crisis management in earthquake situations using AHP model in GIS with emphasis on physical factors (case study of Birjand city),” Journal of Southern Khorasan University of Medical Sciences, no. 5, fifth quarter, 2013. ) in persian (##